C Programlama Diziler (Arrays)

Bu yazımızda, bir çok programlama dilinde olduğu gibi, C programlama dilinde de bir çok yerde kullandığımız arrays, yani diziler konusunu göreceğiz. Dizileri iki ana başlıkta işleyeceğiz. Bunlar tek boyutlu diziler ve çok boyutlu diziler. Fakat öncesinde programlama dillerinde diziler nedir ? sorusunu cevaplamak daha faydalı olacaktır.

Programlama Dillerinde Diziler Nedir ?

Yapacağımız işlemelerde çok sayıda veri girmemiz ve bu verileri daha sonra kullanmamız gerekebilir. Ayrıca, belirli bir düzende olan veriler, çok daha kolay bir şekilde saklanabilir ve kullanılabilir. Programlama dillerinde diziler, tamda bu nedenle kullanılır. Diziler, birden fazla aynı tip değişkeni bir arada tutan veri yapılarıdır. Dizilerde çoklu verileri sıralı bir şekilde saklayabiliriz.

Daha iyi anlaşılması için bir bir örnek ile açıklayalım. Örneğin, 40 kişilik bir sınıfta her öğrencinin sınav sonuçlarını saklamamız gerekiyor. Bilgileri, her bir öğrenci için ayrı ayrı değişkene tanımlamak yerine, ‘OgrenciNotlari’ isimli bir dizi tanımlayıp, notları orada saklamak çok daha mantıklı olacaktır.

Tek Boyutlu Diziler

Aynı veri tipine sahip verileri, aynı isim altında toplayarak tek boyutlu diziyi elde ederiz.

Tek Boyutlu Dizi Genel Yapısı

C Programlama dilinde tek boyutlu bir dizi tanımlamak, değişken tanımlamaya çok benzer. Hemen genel yapısını görelim.

veri-tipi dizi-adi[dizi-boyutu];

Diziyi tanımlarken, veri tipini yazdıktan sonra diziye bir isim belirliyoruz. Hemen ardından köşeli parantez içerisinde dizinin kaç elemanlı olacağını belirmemiz gerekiyor. Örnek olarak 5 kişilik bir şirketin, maaşlarının tutulacağı bir dizi tanımlayalım.

int maaslar[5];

Burada boyutu 5 olan bir ‘maaslar’ dizisi tanımladık. Şimdi görsel olarak ‘maaslar’ dizini görelim.

Önemli : C Programlama dilinde, tek boyutlu dizilerin ilk elemanına 0 değeri ile erişilir. Bu örnekte ‘maaslar’ dizisinin ilk elemanı ‘maaslar[0]’, son elemanı ‘maaslar[4]’tür. Toplamda da, diziyi tanımlarken belirttiğimiz gibi 5 elemanı vardır.

Tek Boyutlu Dizilere İlk Değer Atama

Yukarıdaki ‘maaslar’ dizimizin her bir elemanına değerler atayalım.

1. Yol

int maaslar[5]; // tek boyutlu bir dizi tanımladık.

maaslar[0] = 3500; // dizinin ilk elemanı
maaslar[1] = 3720; // dizinin ikinci elemanı
maaslar[2] = 4300; // dizinin üçüncü elemanı
maaslar[3] = 5250; // dizinin dördüncü elemanı
maaslar[4] = 3490; // dizinin beşinci elemanı

2. Yol

int maaslar[5] = {3500,3720,4300,5250,3490}; // diziyi tanımlayıp direkt olarak değerler atadık.

İki Boyutlu Boyutlu Diziler

İki boyutu olan dizilere denir. Yapısından dolayı matrislere benzetilebilirler.

İki Boyutlu Dizi Genel Yapısı

veri-tipi dizi-adi[dizi-boyutu][dizi-boyutu-2];

Tek boyutlu dizi tanımlamaya çok benzer. Ekstra olarak yanına bir dizi boyutu daha yazmalısınız. Hemen bir örnek ile gösterelim. Örneğin 3’e 3’lük bir matris tanımlayalım.

int matris[3][3];

Burada boyutu 3’e 3 olan bir ‘matris’ dizisi tanımladık. Şimdi görsel olarak ‘matris’ dizini görelim.

Önemli : Tek boyutlu dizilerde olduğu gibi, çok boyutlu dizilerde de başlangıç dizisi 0’dır. Yani örneğimizdeki başlangıç dizisi ‘matris[0][0]’dir.

Önemli : İki boyutlu dizilerde eleman sayısı, dizinin boyutlarının çarpılmasıyla bulunur. Örneğin ‘matris[3][3]’ dizisinde toplam eleman 3*3=9’dur.

İki Boyutlu Dizilere İlk Değer Atama

Yine ‘matris’ iki boyutlu dizimize değer atayalım.

1. Yol

int matris[3][3]; // dizimizi tanımladık.

matris[0][0] = 1; 
matris[0][1] = 2; 
matris[0][2] = 3; 

matris[1][0] = 4; 
matris[1][1] = 5; 
matris[1][2] = 6; 

matris[2][0] = 7; 
matris[2][1] = 8; 
matris[2][2] = 9; 

2. Yol

int maaslar[5] = {{1,2,3},
                  {4,5,6},
                  {7,8,9},

C Programlama Dizi Örnekleri

C Programlama Dizinin Elemanlarını Toplama

C Programlama Ortalama Hesaplama

C Programlama Dizide Eleman Arama

C Programlama Klavyeden Girilen Harfin Sesli Harf Olup Olmadığını Bulan Program

C Programlama Cümleyi Tersten Yazdırma Örneği

Tüm örnekleri görmek için buraya tıklayabilirsiniz.

---

Bu yazımızda C programlama dilinde diziler konusunu işledik. Tek boyutlu diziler ve iki boyutlu diziler konularını açıkladık. Umarım faydalı olmuştur. Diğer C programlama dili derslerimizi de okumak isterseniz buraya tıklayarak tümünü görebilirsiniz.